Ar?lar 40-50 milyon y?l öncesine kadar yeryüzünde kendi varl?klar?n? ba??ms?z bir ?ekilde sürdürmekteydiler. Ta ki 40. 000 y?l önce insanlar onlar?n mucizevi, alt?n de?erinde haz?rlad?klar? besin kaynaklar? bal? ke?fedene kadar.

Ama insano?lunun bundan ciddi olarak faydalanabilmesi için yine uzun bir süre geçmesi gerekti?ini ve ilk olarak ticari anlamda bal toplay?c?l???n?n ba?lamas? ancak M. Ö. 7000 dolaylar?na denk geldi?ini, Valensia’daki LaAranas Ma?aras?ndaki duvar resimlerinden anlamaktay?z. ?nsanlar?n yerle?ik hayat düzenine geçip, çiftçilikle u?ra?maya ba?lamas? ile birlikte; art?k binbir tehlikeye girip toplad?klar? bal?, üretme iste?i ile kovan yap?m? ba?lam??t?r. Bunlar yöresel ya?ay??a göre içi oyulmu? a?aç kütükleri, saz ve samandan örme sepet ?eklinde veya killi topraktan yap?lm?? özel çömlekler olarak a?açlara asmak sureti ile M. Ö. 6000 dolaylar?nda bugünkü ar?c?l???n öncülü?ünü olu?turmu?lard?r.

Ar? Türklerde tüm ar? türlerine verilen add?r. Türklerin ilk kez Anadolu da balar?s? sözünü kullanmaya ba?lad?klar? san?lmaktad?r.

Ka?garl? Mahmud un aç?klamas?ndan da anla??ld???na göre Türkler önceleri bala ar? ya?? diyorlard?. Sonralar? özellikle bat? Türkleri (O?uzlar, K?pçaklar, Suvarlar,…) bal demeye ba?lad?lar. Uygurlar bala Çince mi, Tokharca mir sözlerinden kökenlendi?i san?lan m?r veya mir ad?n? kullan?yorlard?.

Bal?n Anadolu nun beslenmesinde de önemli rol oynad??? kesindir. Çatalhöyük duvar süslemelerinde çiçekler üzerinde böcekler resmedilmi?tir. Bu da bize günümüzden 8-9 bin y?l önce Anadolu da ar?n?n bal? çiçeklerden toplad???n?n bilindi?ini gösteriyor. Anadolu da insanlar sevdiklerine bal?m dedikleri gibi, bunu bir övgü sözü olarak da kullan?rlar. Bu da Anadolulunun bala verdi?i de?eri gösterir.

Osmanl?lar ç?kard?klar? birçok kanunla baldan ve ar? kovan?ndan vergi alm??lard?r. Osmanl?lar?n ?stanbul da kurduklar? ilk ticaret merkezi M?s?r çar??s? ile Tahtakale aras?nda bal kapan? da vard?. Burada bal tart?l?r, vergilendirilir, saraya gider arta kalan da halka sat?lmak üzere da??t?l?rd?. (Kapan, Arapça kabandan gelmektedir. Kaban ise kantar anlam?ndad?r).

Atalar?m?z bal? yiyecek olarak kullanmaktan daha çok hastal?klara kar?? koruyucu, deva, iyile?me döneminde de güç ve direnç verici olarak de?erlendirmi?lerdir. Glikozun bulunmas? ile unutulur gibi, olmu?sa da, de?eri anla??larak tekrar eski yerini almaya ba?lam??t?r.

Bal? kimin ne zaman ve nas?l buldu?unu bilemiyoruz.Bal? insanlar?n tan?d???n?, toplad???n? gösteren en eski belge ?spanya da Valencia eyaletinde Bicorp da Arana ma?aras?nda bulunmu?tur. Ara?t?rmalar ma?aran?n duvar?ndaki bal toplayan k?z?n resminin 16 bin y?l önce yap?lm?? oldu?unu göstermektedir. Yan? s?ra günümüzde ilkel olarak ya?ayan kabilelerin bal?n kutsall???na inand?klar?n?, dini törenlerde önemli yer verdiklerini izliyoruz.

Hititlerin, Sümerlerin, M?s?rl?lar?n, Romal?lar?n Yunanl?lar?n, birçok eski kültürün bal? ilaç olarak kulland???n?, tarihte ün yapm?? hekimlerin her derde deva olarak kabul etti?ini görmekteyiz. Hititler in çivi yaz?s?yla yazd?klar? toprak levhalardan günümüzden 4000 önce ar?c?l??? tan?d???n? ö?reniyoruz. Levhalardaki reçeteler Sümerler ve Hititlerin bal? hastal?klarda kulland?klar?n? göstermektedir. Papyrus Smith de balla haz?rlanm?? birçok reçeteyle kar??la?maktay?z. Piramitlerde a??zlar? hava geçirmeyecek biçimde kapat?lm?? bal küpleri ve Kraliçe Hepçesut un armas?nda ar? bulunmas?, M?s?rl?lar?n bala büyük de?er verdi?ini gösteren delillerdir. Romal? hekimler bal?n çok güçlü bir panzehir oldu?una inan?yorlard?. M?s?rl?, Romal?, Yunanl? ve Arap hekimler bal? göz hastal?klar?nda kullanm??lard?r.

Zamanla birçok toplumda sadece ?eker ihtiyac? d???nda bir sa?l?k, güzellik ve zenginlik kayna?? olarak görülen bal?n yüceltilmesi ile ilgili en güzel örneklerine M. Ö. 3200 dolaylar?nda eski m?s?r hierogliflerinde rastl?yoruz. Ar? sembolü firavunlar? temsil ediyordu ve bal, Güne? Tanr?s? Ra’n?n “dünyadaki göz ya?lar?” olarak görülüyordu. Bal bu kadar çok sevildi?inden, memurlar sürekli Suriye ve Yunanistan’dan bal getirtmek zorunda kal?yorlard?.

II. Ramses dönemindeki memurlar?n maa?lar?n?n bir k?sm? bal ile ödeniyordu ve bal çok de?erli bir para birimiydi. 1 kavanoz bala çok rahat bir e?ek veya inek al?nabiliniyordu.

Hippokrates hava ve suyla e? de?erli görüyor, tüm hastal?klara kar?? kullan?yordu. Asklepiades ise, ruhi ve sinirsel hastal?klarda kullan?yordu. Plinius, Dioskorides ve birçok hekimin çe?itli hastal?klara kar?? yaln?z, bitkilerle kar??t?rarak veya ?urup, merhem olarak da kulland?klar?n? görüyoruz.

Bala dini kitaplarda da yer verilmektedir. ?ncil, Matta 3,4 “”Yahya n?n yedi?i çekirge ve yaban bal?yd?”" diye yaz?l?d?r. Kuran, sure 16. 68, 69 “”Kar?nlar?ndan insanlara ?ifa olan çe?itli renkte bal ç?kar”" Tevrat ise, Yahudilere sokaklar?ndan bal ve süt akan ülke sözü vermektedir.

Bal birçok bal çe?idi için verilen ortak add?r. Yap?lan ara?t?rmalar ar?n?n kovan?ndan en çok 10 km uza?a gitti?ini göstermi?tir. Bu bal?n özelli?inin bitki örtüsü ile çok yak?n ve s?k? ba?lant?s? oldu?unu göstermektedir. Birçok ar?c? bal?n? her yönden zenginle?tirebilmek için kovanlar?n?n yerini belirli sürelerle de?i?tirir. Özellikle s?cak yörelerde s?caklar?n ba?lamas? ile kovanlar yaylaya ç?kar?l?r.